آگاهی از حقوق شهروندی در مواجهه با پلیس و مراجع قانونی از مهم‌ترین مسائلی است که هر فرد باید از آن اطلاع داشته باشد.
دانستن این حقوق می‌تواند از سوءاستفاده احتمالی جلوگیری کند و باعث شود شهروندان بتوانند در مواقع ضروری از خود دفاع کنند. در این مقاله، برخی از مهم‌ترین حقوق شهروندی در برابر پلیس و مراجع قانونی بررسی می‌شود.
حق برخورداری از رفتار محترمانه
هر شهروند حق دارد که توسط مأموران پلیس و سایر نهادهای قانونی با احترام و بدون توهین یا تهدید مورد برخورد قرار گیرد. هیچ مأموری حق ندارد با خشونت یا الفاظ نامناسب با شهروندان رفتار کند و در صورت مشاهده چنین رفتاری، امکان شکایت از مأمور متخلف وجود دارد.
حق سکوت و امتناع از پاسخگویی
طبق قانون، هیچ فردی موظف به پاسخگویی به سؤالات پلیس نیست مگر در شرایط خاصی که قانون مشخص کرده باشد. به عنوان مثال، اگر فردی به عنوان مظنون دستگیر شود، حق دارد که از پاسخ دادن به سؤالاتی که ممکن است علیه او استفاده شود، خودداری کند.
حق داشتن وکیل
یکی از مهم‌ترین حقوق هر فرد در مواجهه با مراجع قانونی، حق برخورداری از وکیل است. اگر فردی دستگیر شود، باید به او اجازه داده شود که با وکیل خود تماس بگیرد و تا زمانی که وکیل حضور ندارد، مجبور به پاسخگویی به سؤالات نشود.
حق تفهیم اتهام
در صورت بازداشت، فرد باید در کمترین زمان ممکن از علت بازداشت خود مطلع شود. این موضوع در قوانین بسیاری از کشورها به‌عنوان یکی از اصول دادرسی عادلانه شناخته شده است.
حق اعتراض به بازداشت
اگر فردی احساس کند که به‌طور غیرقانونی بازداشت شده است، می‌تواند به مراجع قضایی اعتراض کند. دادگاه موظف است که در سریع‌ترین زمان ممکن به این اعتراض رسیدگی کند و در صورت اثبات ناعادلانه بودن بازداشت، دستور آزادی وی را صادر کند.
حق مصونیت از بازرسی غیرقانونی
پلیس نمی‌تواند بدون داشتن حکم قضایی، به خانه یا وسایل شخصی افراد ورود کرده و آن‌ها را تفتیش کند، مگر در مواردی که قانون به‌صراحت اجازه داده باشد.
نتیجه‌گیری
شناختن و آگاهی از حقوق شهروندی در برابر مراجع قانونی به شهروندان کمک می‌کند تا در شرایط مختلف از حقوق خود دفاع کرده و از برخوردهای غیرقانونی جلوگیری کنند. لازم است که همه افراد این حقوق را بشناسند و در صورت نقض آن، از راه‌های قانونی اقدام کنند.
